Bransoleta z Ladakh: srebro, koral i turkus

Blisko 100 egzotycznych ozdób i strojów z najodleglejszych zakątków świata oraz fotografie plemion etiopskich z doliny rzeki Omo można będzie oglądać od 13 maja na wystawie w Muzeum Bursztynu.

Elżbieta Dzikowska, słynna polska podróżniczka,  z wielką pasją i znawstwem od lat gromadzi ozdoby. Biżuteria jest jednocześnie bardzo osobistą  pamiątką z jej licznych podróży. Właścicielka nie ukrywa, że kieruje się wyłącznie własnym gustem i upodobaniami. A że z wykształcenia jest historykiem sztuki, sinologiem i kuratorem, powstała bardzo wysmakowana kolekcja.

Zbiór nie jest zamknięty, Elżbieta Dzikowska ciągle podróżuje, a często głównym celem podróży staje się zdobycie wyjątkowej biżuterii i zrobienie unikalnych zdjęć. Fotografia jest jedną z jej licznych pasji, w których odnosi znaczne sukcesy. Na wystawie oglądamy portrety przedstawicieli plemion z Doliny Rzeki Omo w Etiopii, wpisanej na Listę Światowego Dziedzictwa Kultury i Natury UNESCO, wykonane przez autorkę w styczniu 2015 r.

Elżbieta Dzikowska i Tony Halik zdobyli niebywałą popularność dzięki programom telewizyjnym z serii „Pieprz i wanilia” – przemierzając prawie cały świat, nakręcili około 300 odcinków. Byli niezwykłą parą zarówno w życiu, jak  i w podróży. Wzajemnie obdarowywali się biżuterią, dlatego w kolekcji znajdują się  również słynne broszki Tony’ego Halika. Po śmierci męża, w 1998 r. Elżbieta Dzikowska przekazała większość ich wspólnych trofeów z podróży do Muzeum Okręgowego w Toruniu. Tony Halik był bardzo przywiązany do miejsca swojego urodzenia, dlatego wybór miejsca okazał się oczywisty, a władze miasta przychylne. W 2003 r. zostało otwarte muzeum jego imienia, jako oddział Muzeum Okręgowego.  Szybko okazało się za ciasne, dlatego w 2013 r. rozrosło się do dwóch kamienic.

Obecnie Muzeum Podróżników im. Tony’go Halika ma największą kolekcję biżuterii etnicznej w Polsce. O jej wartości  świadczy przede wszystkim oryginalność, wyjątkowe połączenia i niezwykłe –  jak na biżuterię – materiały, takie, jak kły zwierzęce, muszle, nasiona, włókna roślinne. Oczywiście są również przykłady wykonane ze srebra i kamieni ozdobnych, a wśród nich całkiem często występuje bursztyn, pochodzący z tak egzotycznych miejsc, jak Tybet czy Maroko.

Elżbieta Dzikowska w albumie Biżuteria świata udowadnia, że biżuteria etniczna to nie tylko ozdoba, lecz przede wszystkim amulet. Głównym zadaniem biżuterii pozostaje ochrona właściciela przed złymi mocami oraz zapewnienie szczęścia. Może też, w zależności od użytych surowców i ich zastosowania, przynieść wymierne korzyści, na przykład ochronić przed kradzieżą, zdradą, chorobą, urokiem itp. Biżuteria etniczna powstaje w ścisłej symbiozie ze środowiskiem kulturowym, religijnym, naturalnym. W zależności od kultury może oznaczać coś innego. Każdy przedmiot wiąże się z egzotyczną wyprawą, konkretną osobą, ma swoją odrębną opowieść.

 

Biżuteria świata i fotografie Elżbiety Dzikowskiej
Wystawa ze zbiorów  Muzeum Podróżników im. Tony’ego Halika, oddziału Muzeum Okręgowego w Toruniu
Muzeum Bursztynu, oddział Muzeum Historycznego Miasta Gdańska w Gdańsku
13.05.- 18.09.2016 r.


Polecamy: 

Nagradzam się dobrą biżuterią - rozmowa z Elżbietą Dzikowską