Dział poświęcony tematyce żywic kopalnych wykorzystywanych w jubilerstwie i sztuce, wydobyciu oraz systemom klasyfikacji bursztynu w różnych krajach.

Bursztyn stanowi przedmiot wymiany handlowej w Europie od co najmniej 10 tys. lat. Większość ludności Europy wyznawała w tym czasie kult słońca (ok. 900 p.n.e.). Bursztyn reprezentował dla niej słońce i był często obrabiany w formie ozdobnych krążków, naśladując słońce poprzez swój bursztynowy kolor i ciepło przy dotyku.

Imitacje bursztynu zwykły pojawiać się na runku w większych ilościach w sytuacjach kryzysu: związanego z wojnami i, co jest ich konsekwencją, zubożeniem społeczeństwa, brakiem dostatecznej ilości surowca bursztynowego lub zwiększonym zapotrzebowaniem na biżuterię bursztynową spowodowanym na przykład potrzebami mody.

Szkło należy do najstarszych zamienników bursztynu. Kiedy człowiek nauczył się wytapiać i wykorzystywać szkło do różnorodnych swoich potrzeb, jego walory użytkowe oraz efekty artystyczne w wyrobach sprawiły, że stało się ono ozdobą stroju i otoczenia człowieka.

Kopal to skamieniała naturalna żywica drzew zarówno liściastych, jak i iglastych, która występuje w przyrodzie w bardzo wielu rodzajach, głównie w obszarach tropikalnych, ale również subtropikalnych (Nowa Zelandia), lub: kopal to częściowo zmieniona (subfosylna) naturalna żywica drzew. " W literaturze naukowej [...] trwa dyskusja, co nazywać kopalem, a co już żywicą kopalną. Często wysuwanym kryterium jest wiek, są zwolennicy ograniczający wiek kopalu na 10 tysięcy do 5 milionów lat " (Barbara Kosmowska-Ceranowicz).

Te naturalne, stosunkowo młode subfosylne żywice bywają zwykle opisywane z określeniem geograficznym, niekiedy z odniesieniem do drzewa macierzystego. Najbardziej znane nazwy to: kopal z Zanzibaru, kopal z Madagaskaru, kopal kauri, kopal z Manili, kopal z Japonii, kopal kolumbijski i kopal z Borneo ze stanu Sabah.

Imitacja - (surogat, falsyfikat, atrapa) rzecz naśladująca inną rzecz, przedmiot wykonany z zastępczego, najczęściej tańszego materiału. (Słownik języka polskiego. PWN 1967)

Fałszerstwo - podawanie imitacji za rzecz oryginalną (Słownik języka polskiego. PWN, 1967)

Do imitacji bursztynu bałtyckiego wykorzystywane były zarówno żywice naturalne (kopale i żywice współczesne), jak i żywice sztuczne.

 

Imitacje bursztynu bałtyckiego

Imitacje powstają, aby zastąpić tradycyjne a zarazem deficytowe produkty wytwarzane z surowców naturalnych. Są to tańsze zamienniki. Naśladowany jest bursztyn bałtycki, ponieważ zdobył już swoje miejsce w umysłach ludzi, jest przez nich wysoko ceniony, pożądany i poszukiwany.

Zasady klasyfikacji surowca i wyrobów bursztynowych. Na podstawie ustaleń Ministerstwa Finansów Ukrainy - Państwowego Centrum Gemmologicznego w Kijowie.

 

Pomiędzy klasyfikacją polską a zasadami obowiązującymi w Federacji Rosyjskiej istnieją zasadnicze różnice. Odnoszą się one przede wszystkim do dwóch kwestii...

Komisja Kwalifikacyjna Rzeczoznawców Międzynarodowego Stowarzyszenia Bursztynników na posiedzeniu w dniu 9 maja 2005 roku uchwaliła następujące klasyfikacje bursztynu. 

Liczba znanych nauce żywic kopalnych stale rośnie i według różnych autorów kształtuje się w granicach 100-120, w zależności od uznania konkretnych żywic za samodzielne wykreowane rodzaje. Większość z nich nie ma znaczenia gospodarczego wobec nieprzydatności do przetwórstwa lub występowania w przyrodzie w znikomej ilości.

Bursztyn dominikański zdobył światową sławę dzięki filmowi "Park Jurajski". Niestety, choć bursztyn ten znany jest w Starym Świecie od czasów Krzysztofa Kolumba, ze względu na wydarzenia historyczne odgrywał mniej znaczącą rolę na światowej scenie bursztynowej.

Dzięki pośrednictwu rosyjskich bursztynników z ówczesnego Leningradu, pracującym okresowo w Japonii, od dawna docierały do mnie próbki żywicy kopalnej, wydobywanej na stokach góry Fudżi (ang. Fuji), w pobliżu miasta o tej samej nazwie. Jest ono położone w północnej części największej japońskiej wyspy Honsiu, nad brzegiem Oceanu Spokojnego.

Kryteria kwalifikacyjne
Użyteczność żywic kopalnych jest tym opracowaniu oceniana z punktu widzenia przydatności dla celów wytwarzania kamieni jubilerskich oraz tworzenia dzieł sztuki i przedmiotów dekoracyjnych. Pomijane są możliwości wykorzystania żywic w przetwórstwie chemicznym lub jako surowców energetycznych.