Dlaczego ludzie interesują się bursztynem? Co sprawia, że szukają go w ziemi i w morzu oraz badają na wiele sposobów? Co jest w nim takiego wyjątkowego, że od zarania dziejów tworzono z niego przedmioty użytkowe, ale i niezwykłe dzieła sztuki, które dziś możemy oglądać w uznawanych za najlepsze muzea na całym świecie? Na te – i inne – pytania, próbują odpowiedzieć autorzy albumu „Bursztyn bałtycki. Natura. Historia. Kultura”. 

 

Bursztyn bałtycki towarzyszy człowiekowi niemalże od zawsze. Artyści i projektanci wydobywają to, co najpiękniejsze w niezwykłej żywicy. Jednak postrzeganie sztuki bywa niepełne, gdy nie rozumiemy do końca, na czym polega unikalność materiału, który został wykorzystany. Dlatego istotna część niniejszej publikacji to spojrzenie na bursztyn eksperckim okiem geologa, chemika oraz biologa – wyjaśnił Ryszard Uliński, prezes zarządu Międzynarodowego Stowarzyszenia Bursztynników.


Wydawcą albumu jest Międzynarodowe Stowarzyszenie Bursztynników – organizacja, która skupia miłośników bursztynu, w tym także naukowców, producentów i artystów, jak również osoby zajmujące się handlem detalicznym. Do ważniejszych celów statutowych MSB należy zapewnienie bursztynowi bałtyckiemu wysokiej rangi w Polsce i na rynku światowym, co odbywa się m.in. poprzez współpracę z najlepszymi specjalistami zajmującymi się bursztynem. I to właśnie oni są autorami tekstów o charakterze popularno-naukowym, które przybliżają nam bursztyn w następujących rozdziałach albumu:

  • Powstanie bursztynu i jego koncentracji złożowych
  • Bursztyn, bursztyn bałtycki (sukcynit) – wybrane właściwości, klasyfikacja
  • Tajemniczy świat inkluzji
  • Artystyczne wcielenia bursztynu
  • Bursztyn w sztuce współczesnej
  • Design

To najważniejsze aspekty związane z bursztynem, które pozwolą zrozumieć, dlaczego stał się on pasją badawczą wielu naukowców i obiektem zachwytów miłośników na całym świecie. Co jednak najważniejsze, pozwolą lepiej poznać ten minerał i uporządkować wiedzę na jego temat, jak również rozprawić się z wieloma schematami, które narosły przez lata. Jak choćby ten o wzornictwie współczesnej biżuterii z bursztynem – prof. Sławomir Fijałkowski, profesor gdańskiej ASP i projektant biżuterii, dokonał wyboru najciekawszych przykładów, kierując się renomą branżowych nagród i wyróżnień, rzemieślniczą perfekcją wykonania, zaskakującą interpretacją stylistyczną, nowatorstwem technologicznym i rozpoznawalnym autorstwem charakteryzującym poszczególnych twórców, studia projektowe lub firmy akcentujące w swoich strategiach rozwoju wzornictwo.

Wrażenie wyjątkowości bursztynu bałtyckiego z pewnością pogłębią również inne rozdziały. Artysta Giedymin Jabłoński, opowiadając o bursztynie w sztuce współczesnej, wprowadzi czytelnika do fascynującego świata polskich i zagranicznych artystów, m.in. Wilhelma Tasso Mattara, Michaela Zobla, Manuela Vilheny, Philipa Sajeta i Petera Skubica, którzy sięgnęli po bursztyn, pokazując, co w nim odkryli i dokąd ich ta fascynacja zaprowadziła.

Dr Anna Sobecka, historyczka sztuki, kuratorka, wykładowczyni Uniwersytetu Gdańskiego, jest przewodniczką po świecie sztuki, pokazując różne artystyczne wcielenia bursztynu ze szczególnym uwzględnieniem okresu złotego wieku bursztynnictwa (XVII i XVIII w.), kiedy na zamówienie europejskich władców – do ich prywatnych kolekcji zwanych kunstkamerami, ale też w charakterze darów dyplomatycznych – powstawały wyrafinowane obiekty z bursztynu, jak rzeźby, szkatuły i kabinety, m.in. również słynna Bursztynowa Komnata.

Inkluzje – to hasło ściśle powiązane z bursztynem. O ich powstawaniu, ale także o bezcennej wiedzy na temat życia na Ziemi ponad 40 mln lat temu i ich walorach artystycznych opowiada dr Elżbieta Sontag z Pracowni Entomologii Ewolucyjnej i Muzeum Inkluzji w Bursztynie Wydziału Biologii Uniwersytetu Gdańskiego.

Jakie właściwości ma bursztyn bałtycki, jak można go modyfikować i jak te modyfikacje rozpoznać? Odpowiedzi na te pytania udzielą dr hab. Inż. Ewa Wagner-Wysiecka, Małgorzata Siudak, Paulina Szulc, które mają bogate doświadczenie w jego badaniu.

Jeśli komuś się wydaje, że geneza bursztynu bałtyckiego jest ściśle powiązana z Morzem Bałtyckim, to koniecznie musi zacząć od początku, czyli od pierwszego rozdziału albumu, gdzie dr Regina Kramarska, przez wiele lat związana zawodowo z Państwowym Instytutem Geologicznym, opowiada o silnie żywicujących drzewach w bursztynowym lesie, ochłodzeniu klimatu i lodowcu, który poprzenosił złoża bursztynu na całkiem odległe tereny.


Album „Bursztyn bałtycki. Natura. Historia. Kultura”

Wydawca: Międzynarodowe Stowarzyszenie Bursztynników
Koncepcja i redaktor prowadzący: prof. Sławomir Fijałkowski
Cena: 100 PLN 
Zakup: w biurze Międzynarodowego Stowarzyszenia Bursztynników