Szybki rozwój branży bursztynnniczej po 1989 roku w zmieniających się warunkach gospodarki wolnorynkowej zrodził potrzebę powołania do życia Stowarzyszenia Bursztynników – organizacji chroniącej interesy zarówno producentów, jak i nabywców wyrobów z bursztynu. Dziś MSB obchodzi 25. rocznicę istnienia i ma na koncie wiele działań, które pozwoliły uporządkować rynek bursztynu, zadbać o bezpieczeństwo handlu i wypromować bursztyn bałtycki.

27 osób w dn. 27 lutego 1996 roku powołało do życia Stowarzyszenie Bursztynników (od 2002 r. Międzynarodowe Stowarzyszenie Bursztynników) w celu pielęgnowania świadomości kulturowej bursztynu bałtyckiego, rozpowszechniania wiedzy o jego walorach i zapewnienia mu wysokiej rangi na rynku kamieni jubilerskich, ale także po to, by wspierać współpracę pomiędzy osobami fizycznymi, wytwórcami i instytucjami prowadzącymi badania naukowe nad historią, wydobyciem czy wykorzystaniem bursztynu do celów artystycznych. Realizacja celów statutowych była i jest możliwa dzięki zaangażowaniu w prace szerokiej reprezentacji środowiska bursztynniczego – zarówno producentów, jak i badaczy oraz kolekcjonerów i miłośników bursztynu.

Kultywacja tradycji bursztynniczych

Od początku Stowarzyszenie nawiązywało do wielowiekowych tradycji bursztynniczych regionu, kładąc duży nacisk na ich badanie, kontynuację i promowanie poprzez tworzenie współczesnych odniesień. Celem było zbudowanie w Gdańsku i regionie swoistej bursztynowej sieci atrakcji i wydarzeń związanych z bursztynem, które pomogłyby nie tylko wypromować bursztyn bałtycki na świecie, ale także uświadomić lokalnej społeczności wyjątkowość tego kamienia, bazując na bogatej i historii z nim związanej. Stąd m.in. tak intensywne działania lobbingowe mające na celu stworzenie w Gdańsku Muzeum Bursztynu (które byłoby naturalną kontynuacją istniejącego Zachodniopruskiego Muzeum Prowincjonalnego z siedzibą w Zielonej Bramie) oraz szczególnie duże zaangażowanie w zbiórkę i przekazywanie bursztynowych darów, by możliwie jak najszybciej zbudować interesującą, wartościową kolekcję.

Intensywny rozwój branży bursztynniczej oraz świadomość korzyści, jakie może czerpać cały region z przedsiębiorczości oraz wydarzeń o charakterze edukacyjnym, kulturalnym i badawczym związanych bezpośrednio i pośrednio z bursztynem zaowocowała licznymi kolejnymi działaniami, m.in. zaangażowaniem w powstanie Muzeum Inkluzji na Wydziale Biologii Uniwersytetu Gdańskiego, szeroko zakrojoną współpracą z placówkami muzealniczymi, organizacjami jubilerskimi oraz jednostkami badawczymi w kraju i na świecie, aktywnym włączeniem w inicjatywy wystawiennicze, targowe czy wydawnicze, organizację wydarzeń mobilizujących lokalną społeczność i popularyzujących bursztyn (m.in. Dzień Bursztynu podczas Jarmarku Dominikańskiego, Święto ulicy Mariackiej, konkurs Szkoła na Bursztynowym Szlaku) czy też bogatą działalność wydawniczą, jak również we współpracę z jednostkami samorządu terytorialnego, m.in. współtworząc strategię Gdańsk Światową Stolicą Bursztynu.

Klasyfikacja kamieni jubilerskich z bursztynu

Nacisk na badanie tradycji bursztynniczej regionu, genezy i właściwości samego bursztynu wynikał z silnej reprezentacji świata nauki we władzach Stowarzyszenia. Zaniepokojenie rosnącym udziałem w rynku wyrobów z bursztynu modyfikowanego termicznie zaowocowało w 1999 r. ustanowieniem Klasyfikacji kamieni jubilerskich z bursztynu, która wyraźnie precyzuje różnice pomiędzy odmianami naturalnymi a uzyskanymi sztucznie i dzięki temu rzetelnie informuje kupującego o dokonanych zabiegach modyfikujących. Obecnie na podstawie Klasyfikacji MSB bursztyn jest certyfikowany w najważniejszych laboratoriach gemmologicznych na świecie, w tym także w Laboratorium MSB w Gdańsku, gdzie prowadzona jest komercyjna certyfikacja wyrobów z bursztynu, okazów naturalnych oraz inkluzji. Zaproponowana przez MSB nomenklatura przyczyniła się do uporządkowania rynku bursztynu i zwiększyła bezpieczeństwo handlu, choć z pewnością nie w stopniu, w jakim marzyło się to jej twórcom – rynek rządzi się swoimi prawami i tylko nieznaczna część producentów i handlowców przestrzega jej rygorystycznych zasad.

25 lat minęło…

Nie sposób wymienić wszystkich działań podejmowanych przez MSB, które – zgodnie z zapisem statutowym – miałyby zapewnić bursztynowi bałtyckiemu wysoką rangę w Polsce i na rynku światowym a polskiemu bursztynnictwu stały rozwój. Wydarzenia zaplanowane dla uczczenia Roku Jubileuszowego z pewnością przyniosą wiele okazji, by Stowarzyszenie o nich przypomniało. Oby wraz ze wspomnieniami powróciła atmosfera entuzjazmu, jaka towarzyszyła 25 lat temu członkom-założycielom, oraz tak potrzebna – szczególnie w tych trudnych czasach – dobra energia do działania.