Imitacje były, są i będą – i to coraz trudniejsze do rozpoznania. Jedyną szansą, by się przed nimi uchronić, jest wiedza. Można ją pozyskać m.in. na wystawie „Bursztyn i jego imitacje” prezentowanej w Galerii Międzynarodowego Stowarzyszenia Bursztynników w Gdańsku.

Drogie i pożądane kamienie od zawsze były podrabiane. Z zasady imitacje są wykonywane z materiałów tańszych, łatwiej dostępnych oraz najłatwiej poddających się obróbce, które swym wyglądem przypominają oryginał. Bursztyn naśladują najczęściej naturalne młode żywice poddane uprzednio modyfikacjom oraz żywice syntetyczne. Imitacje są obecnie są tak doskonałe, że nie da się ich odróżnić od naturalnego bursztynu bałtyckiego ani gołym okiem, ani też przy użyciu tradycyjnych metod rozpoznawania bursztynu.

Jak się przed nimi ustrzec? „Ważną rolę w walce z imitacjami pełni edukacja – im większa wiedza o właściwościach bursztynu bałtyckiego, charakterystyce wyrobów z niego wykonanych, tym mniejsza szansa na to, że zostaniemy wprowadzeni celowo czy też nieumyślnie w błąd. Dobrym rozwiązaniem jest zlecenie badania z wykorzystaniem gemmologicznych metod identyfikacji i charakteryzacji surowca oraz gotowych wyrobów, w tym metody absorpcyjnej spektroskopii w zakresie średniej podczerwieni – to obecnie najdokładniejsza metoda identyfikacji” – tłumaczy Małgorzata Siudak z MSB. Badania takie można wykonać m.in. w laboratoriach bursztynu działających przy MSB w Gdańsku i Muzeum Bursztynu w Krakowie.

Na wystawie prezentowane są głównie imitacje bursztynu wykonane z żywic fenolowo-formaldehydowych, tj. rezolanu, żywic epoksydowych oraz poliestrowych – ta ostatnia grupa wraz z żywicami epoksydowymi stanowi obecnie jeden z najczęściej wykorzystywanych materiałów. Zobaczymy m.in. broszki z rezolanu, bransolety z żywicy epoksydowej czy naszyjniki z poliestru – często do złudzenia przypominające bursztyn. Dla porównania pokazano także wyroby ze szkła – substancji nieorganicznej w odróżnieniu od wyżej wymienionych żywic syntetycznych i najstarszego materiału, z którego wykonywane były i są imitacje bursztynu bałtyckiego.

To druga – i z całą pewnością nie ostatnia – wystawa imitacji zorganizowana przez MSB z kolekcji imitacji tworzonej od 1996 roku w celach edukacyjnych. Tworzą ją głównie dary członków organizacji, ale także obiekty pozyskiwane bezpośrednio z rynku. Wśród nich zdecydowanie największą część stanowią imitacje z żywic syntetycznych – zostały one w dużej mierze przedstawione w pierwszej części wystawy „Bursztyn i jego imitacje” prezentowanej w ubiegłym roku.
Cenne pod względem edukacyjnym kolekcje imitacji bursztynu znajdują się także w prywatnych zbiorach rzeczoznawczyni bursztynu Gabrieli Gierłowskiej (są one prezentowane przy stoisku Laboratorium Bursztynu w czasie targów Amberif i Ambermart w Gdańsku) oraz w zbiorach Muzeum Ziemi PAN w Warszawie.


Wystawa „Bursztyn i jego imitacje, cz. 2”

15.06 – 15.08.2020
Międzynarodowe Stowarzyszenie Bursztynników, Gdańsk
Konsultacja merytoryczna: dr hab. inż. Ewa Wagner-Wysiecka, prof. PG – koordynator merytoryczny Laboratorium Bursztynu MSB