Muzeum Zamkowe w Gocie (Niemcy) otworzyło 7. grudnia 2008 r. wystawę zatytułowaną „Złoto Północy – odzyskanie bursztynowego kabinetu”, która potrwa do 1. marca 2009 r.

Wyjątkowym eksponatem na tej wystawie jest bursztynowy kabinet z reliefami wykonanymi z kości słoniowej (wys. 28,5 cm, szer. 24 cm), datowany na późny XVII w., proweniencji najprawdopodobniej gdańskiej. W zbiorach Muzeum Zamkowego w Gocie znajduje się on ponownie od ubiegłego roku – udało się go odzyskać z rąk prywatnych dzięki kontaktom z monachijskimi historykami sztuki oraz antykwariuszem Georgem Laue.

Kabinet był bardzo mocno zniszczony – w wyniku upadku rozpadł się na 100 części, które z trudem zostały poskładane. Także szkody powstałe w wyniku wcześniejszych nieudanych prób renowacji musiały zostać naprawione. Cena zakupu obiektu wynosiła 20.000 euro, natomiast koszta niezbędnej renowacji w pracowni specjalizującej się w bursztynie restauratorki Anniny Seele w Heidelbergu to prawie 19.000 euro. Podobnie jak większość innych bursztynowych obiektów ze zbiorów w Gocie kabinet ten trafił do kunstkamery Friedenstein za panowania Fryderyka II von Sachsen-Gotha-Altenburg (1676 – 1732). Pierwsza wzmianka na jego temat w inwentarzu pochodzi z 1721 roku.

Zbiory sztuki obecnego Muzeum Zamkowego mocno ucierpiały w powojennych zawieruchach w latach 1945/46 wskutek licznych kradzieży oraz grabieży ze strony żołnierzy Czerwonej Armii. Szczególnie dotkliwe są straty wśród obiektów kunstkamery. Obecne zbiory stanowią tylko ok. 40 procent stanu sprzed 1945 r.

Inne eksponaty z tej wystawy to:
- kabinet – autor nieznany, Królewiec (?), późny XVII w., bursztyn, kość słoniowa, drewno, technika eglomise, mosiądz, szkło maryjne.
- szkatuła – autor nieznany, Królewiec (?), wczesny XVII w., bursztyn, kość słoniowa drewno, eglomise, pozłacany mosiądz. (Jest to najstarsza spośród trzech znajdujących się obecnie w zbiorach tej placówki szkatuł bursztynowych, bo powstała krótko po 1600 r.)
- przybornik do pisania – autor nieznany, Królewiec (?), 1701, bursztyn, kość słoniowa, drewno, szkło maryjne, pozłacane srebro (Książę elektor Fryderyk Brandenburski i od 1701 r. pierwszy król pruski zlecił wykonanie tego dzieła na okoliczność swojej koronacji).
- ołtarz domowy – autor nieznany, Królewiec lub Gdańsk (?), poł. XVII w., bursztyn, drewno
- plansza do gry z pionkami – autor nieznany, Królewiec (?), 1. poł. XVII w. (?), bursztyn, kość słoniowa, eglomise, drzewo hebanowe, pozłacane srebro
- szachownica z pionkami – autor nieznany, Królewiec lub Gdańsk (?), wczesny XVIII w., bursztyn, eglomise, drewno, aksamit, złote paski
- zegar – autor nieznany, Niemcy, 1. poł. XVIII w., bursztyn, kość słoniowa, szkło lustrzane, mosiądz. Równolegle czynna jest wystawa „David Roentgen i Gotha – mistrzowskie dzieła sztuki meblarskiej”. Przyczyną zorganizowania obydwu tych wystaw jest odzyskanie cennych dla zbiorów dla zamku Friedenstein obiektów. Udało się to dzięki wsparciu hojnych sponsorów.

Więcej informacji:
Fundacja Zamku Friedenstein Gotha
Gota (PL)


Zdjęcie: Odzyskany bursztynowy kabinet. Fot. Muzeum Zamkowe w Gocie