Muzeum Sztuki Złotniczej w Kazimierzu Dolnym prezentuje wystawę biżuterii Marka Huculaka – zmarłego w 2020 r. artysty złotnika, którego pasją były kamienie ozdobne i minerały. Tworzył z nich charakterystyczną, przykuwającą wzrok biżuterię, którą modowe magazyny chętnie prezentowały na swoich łamach.
Tytuł wystawy brzmi „Okruchy wspomnień, okruchy piękna”. Dla Marka każdy z tych kamieni był okruchem wspomnień o miejscu, w którym go znalazł, o sposobie i okolicznościach jego pozyskania. To także okruchy piękna tych skał, z których wydobywał minerały. Dla tych, którzy Marka znali, wystawa będzie, mam nadzieję, okruchem wspomnień o nim, pięknie jego biżuterii i osobowości artysty, który był osobą niezwykle ciepłą, serdeczną i oddaną ludziom – podkreśliła Aniela Zinkiewicz-Ryndziewicz, kuratorka wystawy.
Dokonania biżuteryjne Marka Huculaka mają swój początek w pasji, jaką od lat 70. ubiegłego wieku było zbieranie i kolekcjonowanie kamieni ozdobnych i minerałów. Sam je wydobywał, jak również poszukiwał ciekawych okazów na giełdach minerałów, dokonując także wymian z innymi kolekcjonerami. Nawiązane przy okazji kontakty z twórcami form złotniczych – którzy w tamtych czasach również poszukiwali ciekawych kamieni do swoich prac – zaowocowały pierwszymi próbami tworzenia własnych prac w srebrze z wykorzystaniem kamieni ozdobnych z własnej kolekcji. Jego nauczycielami byli m.in. artystka Małgorzata Müldner-Nieckowska oraz rosyjski artysta-jubiler Oleg Orkin.
Pierwsze prace biżuteryjne Marek Huculak zaprezentował na początku lat 80., głównie na pokazach w ramach kolekcjonerskich giełd minerałów. Stale pogłębiając wiedzę na temat kamieni i minerałów, podjął także pracę w Muzeum Ziemi PAN w Warszawie, gdzie zajmował się pracami techniczno-porządkowymi przy kolekcjach mineralogicznych. Tam też w 1984 r. została zorganizowana jego pierwsza wystawa. Rok później uzyskał uprawnienia Ministra Kultury i Sztuki do wykonywania zawodu artysty plastyka.
W jego artystycznym dorobku znajdują się przede wszystkim kolekcje biżuterii tworzonej z wykorzystaniem szerokiej gamy kamieni ozdobnych, których naturalne piękno starał się wydobywać i podkreślać. Szczególnym sentymentem darzył chryzoprazy, agaty mszyste, rodonit, różne odmiany kwarcu. Tworzył prace unikatowe, okazałe w formie i przyciągające spojrzenie widza, stąd często były prezentowane na pokazach mody, a ich zdjęcia były publikowane także w magazynach modowych, m.in. Cosmopolitan czy Elle – przypomniała kurator wystawy.
Do jego ulubionych kamieni należał także bursztyn – przejrzyste bryłki wykorzystywał w roli soczewki skupiającej uwagę na umieszczonych pod nią elementów. Jego wizytówką stały się broszki i naszyjniki, w których spod bursztynowych soczewek wyłaniały się cyferblaty starych zegarków.
Patrząc na nie doznawało się wrażeń wybiegających poza czystą dekoracyjność: osobliwej płynności czasu zanurzonego w gęstniejącej albo rozrzedzającej się bursztynowej mgle. Wyraźnie lubił dawać nowe życie i nowy, często zaskakujący sens nikomu – zdawałoby się – niepotrzebnym drobiazgom wynajdowanym na targowiskach staroci. Chętnie sięgał po fragmenty dawnych porcelanowych lalek: rumiane twarzyczki albo główki, postacie sentymentalnych amorków, wkomponowując je w sposób pełen inwencji w dekoracyjną srebrną biżuterię – wspominał obecny na wernisażu Witold Huculak, brat artysty.
Inspiracją do tworzenia biżuterii były dla Marka Huculaka nie tylko naturalne kamienie czy artystyczne drobiazgi znajdowane na targach staroci. Należały do nich także m.in. miny głębinowe, którymi zachwycił się w czasie wizyty w Muzeum Wojska Polskiego – tak powstał jego naszyjnik „Batyskaf”, który dziś ma już miano kultowego. Stworzył także biżuterię, w której wykorzystał nowoczesne elementy mikroprocesorowe. I wyszlifowane przez fale morskie kawałki zielonego szkła, które w jego biżuterii połyskują blaskiem szmaragdu.
Wystawa prac Marka Huculaka „Okruchy wspomnień, okruchy piękna”
Muzeum Sztuki Złotniczej (oddział Muzeum Nadwiślańskiego) w Kazimierzu Dolnym
28 lipca 2024 – 17 lutego 2025
Kuratorka: Aniela Zinkiewicz-Ryndziewicz
Prezentowane na wystawie prace pochodzą z kolekcji własnej Muzeum Sztuki Złotniczej (dar Marka Huculaka) oraz prac wypożyczonych od prywatnych kolekcjonerów