Na wystawę stałą w Muzeum Bursztynu trafiła cygarniczka arcyksięcia Rudolfa Habsburga-Lotaryńskiego wykonana z piany morskiej, złota, srebra, jedwabiu oraz bursztynu bałtyckiego ponad 250 lat temu. 

Muzeum Bursztynu wzbogaciło się o nowy, wyjątkowy eksponat. To cygarniczka z początku lat 80. XIX wieku, która należała do syna austriackiej monarchini Elżbiety Bawarskiej. Jej ciekawe życie doczekało się wielu ekranizacji, w tym na jednej ze znanych platform streamingowych pod tytułem „Cesarzowa Sissi”. Jest to przedmiot, który praktycznie nie ma odpowiedników dla schyłku XIX wieku. Tego typu obiekty, a mówimy tu o przedmiocie osobistym, należących do członka ówczesnej elity Europy, nieczęsto pojawiają się w obiegu. Z tego względu musiał znaleźć się w Gdańsku, Światowej Stolicy Bursztynu – powiedział Waldemar Ossowski, dyrektor Muzeum Gdańska.


Bursztyn bałtycki wykorzystano do produkcji niektórych elementów dekoracyjnych, np. lamp karocy, oraz ustnika. W XIX wieku wierzono bowiem, że ustnik z bursztynu ma właściwości prozdrowotne oraz oczyszcza dym z niepożądanych toksyn i zanieczyszczeń.

Wyjątkowo efektowna cygarniczka składa się z bursztynowego ustnika i precyzyjnie rzeźbionego w piance morskiej (sepiolicie) kominka przedstawiającego arcyksięcia Rudolfa Habsburga siedzącego w powozie zaprzężonym w dwa konie powożonym przez woźnicę i wojskowego z orderami. Rozbudowana, dynamiczna grupa prezentuje bardzo wysoki poziom artystyczny i realistycznie sportretowane postacie. Po bokach powozu zamocowane zostały za pomocą srebrnych obręczy bursztynowe latarnie. W dolnej części kominka, pod kołami powozu, wyrzeźbiony został herb Habsburgów – dwugłowy orzeł.

Cygarniczka znajduje się w oryginalnym skórzanym etui ze złotą literą ,,R” i koroną. Jego wnętrze zostało wyłożone niebieskim aksamitem i białym jedwabiem również ze złotą literą ,,R” i koroną oraz datą „1883”.


W XIX wieku Wiedeń był światowym centrum wytwarzania niezwykle popularnych wówczas fajek i cygarniczek z pianki morskiej i bursztynu. Takie przedmioty stawały się często małymi dziełami sztuki. Sepiolit uznano za materiał idealny, ponieważ dawał on twórcom ogromne możliwości rzeźbienia rozbudowanych scen rodzajowych. W połączeniu z bursztynowymi ustnikami cygarniczki spełniały wszystkie warunki, które powinna spełniać cygarniczka idealna, często stawały się również przedmiotem kolekcjonerskim – poinformowała Renata Adamowicz z Muzeum Gdańska, kierowniczka Muzeum Bursztynu.


Eksponat znajduje się na wystawie stałej w Muzeum Bursztynu w Wielkim Młynie.

Arcyksiążę Rudolf Habsburg (1858 – 1889) – następca tronu Austro-Węgier był synem cesarza Franciszka Józefa i cesarzowej Elżbiety, słynnej ,Sissi”. Urodził się w 1858 r., jako pierwszy syn i trzecie dziecko cesarskiej pary. W 1881 r. ożenił się z belgijską księżniczką Stefanią Klotyldą, a w 1883 r. urodziło się ich jedyne dziecko, arcyksiężniczka Elżbieta Maria. Zmarł w 1889 r. w niewyjaśnionych okolicznościach, na zamku w Mayerling, w towarzystwie Marii Vetsery.