Tradycją Międzynarodowych Targów Bursztynu i Biżuterii Amberif – poza ich podstawą funkcją skutecznego kojarzenia Kupujących i Sprzedających – stało się wspieranie działań niekomercyjnych, służących promocji bursztynu bałtyckiego. Do tego rodzaju przedsięwzięć o ustalonej już, niezwykle wysokiej renomie zaliczyć należy międzynarodowy konkurs projektowy Amberif Design Award skupiający uwagę twórców, którzy w swej pracy artystycznej stosują bursztyn. Rokrocznie wystawa pokonkursowa staje się polem konfrontacji wypowiedzi artystycznych na określony temat dotyczący bursztynu.
Obok uznanych twórców, artystów-złotników i projektantów o rozpoznawalnych nazwiskach, prezentują swoje pomysły także młodzi designerzy – w większości studenci i absolwenci uczelni artystycznych, dla których konkursowa wystawa stanowi scenę dla spektakularnych debiutów, a dodatkową motywacją jest atrakcyjna nagroda – ufundowana przez Prezydenta Miasta Gdańska. Wciąż rosnąca liczba uczestników potwierdza inspirującą rolę Amberif Design Award jako ważnego wydarzenia artystycznego i branżowego nie tylko w Polsce. Uczestnicy dotychczasowych edycji konkursu pochodzą zarówno z krajów Europy Zachodniej o ugruntowanych systemach edukacji plastycznej, ale – co szczególnie ważne – także twórcy i artyści z Rosji, Litwy, Ukrainy, a nawet tak egzotycznych krajów jak Tajwan czy Meksyk. Pozwala to mieć nadzieję, że twórcy ci będą wierni bursztynowi także w dalszych działaniach artystycznych i projektowych, systematycznie podnosząc poziom wzornictwa biżuterii bursztynowej oraz jej rangę wśród odbiorców na całym świecie.
Z pewnością aspekt promocyjny bursztynu jest jednym z podstawowych i najważniejszych powodów, dla których ciągły rozwój Amberif Design Award jest tak istotny dla całej branży bursztynniczej, nawet jeśli wbrew oczekiwaniom niektórych producentów nie dostarcza on gotowych do skopiowania projektów i rozwiązań. Dzięki niemu jednak istnieje wystarczająco uzasadniony pretekst dla wielu młodych, kreatywnych projektantów, którzy co roku czują się zaproszeni do współzawodnictwa, a duża część z nich pozostaje na rynku, samodzielnie realizując i rozwijając sprowokowane tematem konkursu pomysły, z których nierzadko powstają całe kolekcje; sami artyści – już w charakterze wystawców targów Amberif – odnoszą kolejne sukcesy nie tylko artystyczne, ale także rynkowe.
W chwili obecnej jesteśmy również świadkami porządkowania się profesjonalnego rynku usług projektowych, z których coraz odważniej i coraz skuteczniej zaczynają korzystać duże firmy produkcyjne. Komputerowe projektowanie 3D w połączeniu z zaawansowanymi technologiami generowania prototypu, określanymi jako "rapid prototyping" stanowią poważne wyzwanie dla tradycyjnego rzemiosła, a od projektantów wymagać będą nowego sposobu kreowania produktu i nowych kompetencji zawodowych. Dlatego właśnie Amberif Design Award – z założenia - stał się swoistym "laboratorium" formy, w którym poszukuje się rozwiązań daleko wykraczających poza dzisiejsze standardy stylistyczne, wynikające z bieżącego zapotrzebowania producentów. Eksperymenty artystyczne, autorskie komentarze i wypowiedzi często w formie radykalnej i kontrowersyjnej, obiekty z pogranicza biżuterii i body art, poszukujące odniesień do innych dziedzin sztuk plastycznych pozwalają nam, odbiorcom, spojrzeć na bałtycki bursztyn ponad stereotyp znany ze sklepu jubilerskiego i dostrzec w nim nieoczekiwane cechy. Ich wyeksponowaniu służą tematy gdańskich konkursów, które koncentrują uwagę artystów na określonych właściwościach tego niezwykłego tworzywa w możliwie szerokim kontekście zjawisk i procesów kulturowych. Obok tematów odwołujących się do mitów, symboli i emocji (np. "Bursztynowy szlak", "Inkluzja", "Natural Mystic", "Symbole miłości") niezwykle interesujących interpretacji dostarczały edycje Amberif Design Award odwołujące się do poszukiwania właściwego sąsiedztwa dla bursztynu (np. "Bursztyn + diament", "Bursztyn + złoto", "Produkt organiczny").
Rangę konkursu potwierdzają nazwiska zagranicznych oraz polskich jurorów: artystów, pedagogów prestiżowych uczelni, dziennikarzy branżowych i znawców bursztynu, wystarczy wymienić tylko kilkoro z nich: prof. David Watkins – wykładowca Royal College of Art w Londynie, dr Fritz Falk – długoletni dyrektor Schmuckmuseum w Pforzheim, wielu artystów-złotników o niekwestionowanym autorytecie, m.in. Wilhelm Tasso Mattar – Niemcy, Manuel Vilhena – Portugalia, Michael Zobel - Niemcy, Barbara Schmidt - współorganizatorka monachijskich targów inhorgenta europe, Veronika Schwarzinger – właścicielka wiedeńskiej Galerie V + V oraz wielu znakomitych pedagogów polskich uczelni artystycznych: prof. Andrzej Szadkowski (Prorektor, ASP Łódź), prof. Tomasz Bogusławski (Rektor, ASP Gdańsk), prof. Jerzy Ginalski (ASP Kraków), prof. Tomasz Matuszewski (Dziekan Wydz. Architektury i Wzornictwa, ASP Poznań), prof. Stanisław Radwański (ex rektor, ASP Gdańsk), prof. Jacek Popek (Kierownik Katedry Wzornictwa, ASP Gdańsk), prof. Czesława Frejlich (ASP Kraków, red. nacz. kwartalnika 2+3D), a także czołówka polskich projektantów biżuterii autorskiej oraz bursztynników.
10 lat Amberif Design Award
W roku 2006 minęło 10 lat Amberif Design Award i z pewnością jest to dobry pretekst do oceny i być może zrewidowania obecnej formuły konkursu, która ma zarówno licznych zwolenników, jak i nielicznych krytyków. Historia konkursu nie tylko dokumentuje ewolucję początkowo polskiej, a później również międzynarodowej twórczości, której przedmiotem jest bursztyn, ale odzwierciedla również zakres przemian politycznych, jakie nastąpiły w Polsce w ciągu ostatniej dekady. Na samym początku konkursu istotnym problemem były skomplikowane formalności celne, które utrudniały uczestnikom z poza Polski możliwość przesyłania gotowych prac lub biżuterii z bursztynu. Traktowane one były jako eksport i od artystów – najczęściej studentów uczelni artystycznych lub indywidualnych twórców, nie zajmujących się działalnością gospodarczą – wymagano dopełnienia uciążliwych i biurokratycznych procedur. Ponieważ intencją organizatorów było propagowanie zalet i walorów bałtyckiego bursztynu przede wszystkim poza Polską, dlatego też szczególnie zabiegano o umiędzynarodowienie zasad Amberif Design Award. Argument, aby zagranicznych uczestników nie narażać na dodatkowe koszy i oszczędzić im konieczności przebrnięcia przez meandry celnych formularzy był podstawą decyzji, żeby zamiast gotowych prac oczekiwać projektów w formie rysunkowej, graficznej lub fotograficznej, przedstawionych na planszach.
Mimo że od kilku lat dzięki przynależności Polski do Unii Europejskiej bariery celne nie są już żadną przeszkodą ani nawet utrudnieniem w przesyłaniu gotowych realizacji z bursztynu, konkurs Amberif Design Award zachował formułę przeglądu projektów. Rozwój technik graficznych, narzędzi wizualizacji projektów czy wreszcie upowszechnienie się programów komputerowych do projektowania trójwymiarowego uzasadniają czytelność tej formy rejestracji idei oraz ich prezentacji. Wciąż jednak – zwłaszcza w Polsce – pojawiają się pytania, wątpliwości oraz sugestie, wskazujące na potrzebę prezentacji gotowych obiektów, zwłaszcza w kontekście możliwości zdyskontowania rezultatów konkursu Amberif Design Award do jeszcze skuteczniejszej promocji bałtyckiego bursztynu jako środka artystycznej wypowiedzi. Instytucją, która w oczywisty sposób powinna koncentrować swoje zainteresowanie tą formą inicjowania wydarzeń artystycznych i wystawienniczych, jest otwarte w 2006 roku Muzeum Bursztynu w Gdańsku. Z pewnością dalszy rozwój Muzeum i jego koncentracja na tematyce bursztynu spowoduje, że Amberif Design Award znajdzie godną swojej rangi przestrzeń wystawienniczą, umożliwiającą prezentację także najciekawszych realizacji autorskich w oryginale, a być może część z nich będzie mogła zasilić zbiory sztuki współczesnej gdańskiego Muzeum Bursztynu. Z pewnością w najbliższej przyszłości Międzynarodowe Targi Gdańskie oraz gdańska placówka muzealna wypracują nową formułę wystawy i prezentacji konkursowych projektów.
Argumentem przemawiającym na korzyść dotychczasowego, wyłącznie projektowego charakteru konkursu oraz pokonkursowej wystawy jest wciąż bezdyskusyjny fakt, iż umożliwia ona prezentację nie tylko wytworów mistrzowskiego rzemiosła, które najczęściej mają charakter komercyjny, ale dają szansę skonfrontowania często z założenia niemożliwych do praktycznego zrealizowania pomysłów o charakterze konceptualnym, wykraczającym poza ograniczenia wykonawcze lub technologiczne. Wielokrotnie pojawiały się już na konkursach propozycje futurystyczne, odważnie zrywające z kanonem tradycyjnego rzemiosła i poszukujące styku z innymi dziedzinami sztuki, a także odnoszące się do kontekstu socjo-kulturowego, a nawet zagadnień filozoficznych, które nigdy nie stałyby się przedmiotem artystycznej interpretacji, gdyby nie dopuszczone przez założenia konkursu możliwości pośredniej – rysunkowej, graficznej lub fotograficznej – formy prezentacji. Zapraszani do udziału w konkursie są nie tylko bursztynnicy i złotnicy, fachowcy rutynowo zajmujący się tym tworzywem, ale również projektanci form przemysłowych, designerzy i styliści oraz twórcy zajmujący się rzeźbą, malarstwem, instalacją, sztuką nieużytkową – zwłaszcza studenci uczelni artystycznych w całej Europie. Ważną i niepozbawioną podstaw nadzieją organizatorów jest to, że konkurs pobudzi jego uczestników do dalszych eksperymentów twórczych z bałtyckim bursztynem, a dla części z nich stanie się początkiem systematycznie kontynuowanych artystycznych poszukiwań, które wskażą całemu środowisku bursztynników, a także fachowej publiczności nowe, inspirujące kierunki rozwoju współczesnej sztuki bursztynniczej.