Pomimo aktywnych 7 koncesji na wydobycie bursztynu na Lubelszczyźnie w ubiegłym roku wydobyto jedynie 150 kg tego surowca – ze złoża Niedźwiada III.
Geologiczne zasoby bilansowe bursztynu na koniec 2023 r. zwiększyły się o 174.12 ton w stosunku do roku poprzedniego i wynoszą 3 665.70 ton. W wyniku poszerzenia granic złoża Górka Lubartowska-Niedźwiada oraz ponownego przeliczenia jego zasobów na podstawie lepszego rozpoznania złoża prowadzoną eksploatacją uzyskano przyrost wielkości zasobów bilansowych o 206.21 ton.
Równocześnie zaktualizowano granice i zasoby złoża Górka Lubartowska (po wydzieleniu z jego granic nowego złoża Niedźwiada Kolonia II w roku ubiegłym), co spowodowało ubytek zasobów tego złoża o 14.89 ton. Po stronie ubytków leży również wybilansowanie zasobów złoża Przeróbka – SL w ilości 17.05 ton. Złoże wykreślono z krajowego bilansu zasobów, ponieważ w toku prowadzonej eksploatacji oraz w wyniku dodatkowych kontrolnych prac geologiczno-rozpoznawczych nie potwierdziły się parametry złoża przedstawione w pierwotnej dokumentacji geologicznej, zarówno w zakresie jakościowym, jak i ilościowym. Pomimo aktywnych siedmiu koncesji dla złóż: Górka Lubartowska VIII, Górka Lubartowska IX, Górka Lubartowska-Leszkowice, Górka Lubartowska-Niedźwiada, Leszkowice 1, Niedźwiada II i Niedźwiada III w roku 2023 eksploatowano jedynie złoże Niedźwiada III (wydobycie 0.15 tony). Zasoby przemysłowe złóż bursztynu w 2023 r. wyniosły 2 057.17 ton.
Z informacji przekazanych przez marszałków województwa lubelskiego, pomorskiego, warmińsko-mazurskiego i zachodniopomorskiego wynika, iż w roku 2023 jedynie na terenie województwa pomorskiego zatwierdzono dwa nowe projekty robót geologicznych na poszukiwanie i rozpoznanie złóż bursztynu. Na terenie pozostałych trzech województw marszałkowie nie wydali żadnej nowej decyzji zatwierdzającej takie projekty robót. W 2023 roku nie pozyskiwano bursztynu w ramach geologicznych prac poszukiwawczo-rozpoznawczych za złożami bursztynu.
Z informacji, uzyskanej z Krajowej Administracji Skarbowej wynika, iż w roku 2023 podczas prób przemytu na granicach zewnętrznych Polski Służba Celno-Skarbowa zatrzymała łącznie 263.6 kg bursztynu, natomiast w wyniku licytacji sprzedano 1 057.8 kg zatrzymanego bursztynu. Dodatkowo, szacuje się (choć szacunek ten jest bardzo przybliżony), że corocznie możliwy jest uzysk bursztynu zbieranego na plażach w ilości około 5 – 6 ton.
Gdzie w Polsce występuje bursztyn?
W Polsce potwierdzone są liczne występowania bursztynu w utworach paleogeńskich (nagromadzenia in situ) i czwartorzędowych (nagromadzenia wtórne). Poza wystąpieniami bursztynu w strefie plażowej Morza Bałtyckiego (zwłaszcza części wschodniej), które są przedmiotem zbieractwa kolekcjonerskiego i „zawodowego” (tzw. poławiacze bursztynu), złoża bursztynu zlokalizowane są także w województwie pomorskim oraz lubelskim. W osadach paleogeńskich bursztyn występuje in situ w strefach przybrzeżnych morza eoceńskiego. W strefie północnej (tzw. delta chłapowsko-sambijska) najlepiej rozpoznany jest rejon Chłapowa, gdzie osady bursztynonośne (tzw. niebieska ziemia) występują na głębokości 60 – 130 m. W strefie południowej (tzw. delta Parczewa) w rejonie Parczewa paleogeńskie osady bursztynonośne w wielu rejonach występują płycej, bo na głębokości do 20 – 30 m. Złoże Górka Lubartowska (delta Parczewa) tworzą mułkowo-piaszczyste osady deltowe górnego eocenu zawierające bursztyn. Warstwa bursztynonośna występuje poniżej złoża piasków budowlanych o średniej miąższości około 12 m. W osadach paleogeńskich bursztyny występują również w rejonie Możdżanowa koło Ustki – w piaskach i żwirkach górnoeoceńskich tworzących krę glacjalną w osadach czwartorzędowych. Seria bursztynonośna o średniej miąższości 1.98 m występuje tam na głębokości ok. 11 m.
Czwartorzędowe nagromadzenia bursztynu spotyka się w osadach przeniesionych przez lodowiec i rzeki polodowcowe z degradowanych utworów paleogeńskich, głównie osadów delty chłapowsko-sambijskiej. Nagromadzenia bursztynu spotyka się również na plażach bałtyckich od Kołobrzegu do granicy państwa na Mierzei Wiślanej, gdzie występuje on w plażowych osadach kopalnych i współczesnych.
Źródło: Bilans zasobów złóż kpalin w Polsce wg. stanu na 31.12.2023 r.