Wydobycie bursztynu w kopalni Wołodymyrec Wschodni w Ukrainie

Szczególnym zainteresowaniem na zamkniętym posiedzeniu Światowej Rady Bursztynu cieszyły się wystąpienia prelegentów z Rosji i Ukrainy dotyczące aktualnych decyzji i zdarzeń na rynku surowca. Czy jest szansa na pozyskanie bursztynu z tamtejszych kopalni?

Przedstawiona w zarysie aktualna sytuacja na rosyjskim i ukraińskim rynku surowca raczej nie daje podstaw, by tak sądzić. Zoja Kostiaszowa z Muzeum Bursztynu w Kaliningradzie zreferowała wydarzenia ostatniego roku w Obwodzie Kaliningradzkim. Przypomniała o dekrecie prezydenta Władimira Putina z 14 stycznia br., zgodnie z którym kopalnia bursztynu w Jantarnym przeszła pod zarząd koncernu Restech, zajmującego się m.in. produkcją sprzętu militarnego, w tym słynnych kałasznikowów. W lipcu br. nowy zarząd planuje rozpoczęcie eksploatacji nowego, szacowanego na 4 tys. ton złoża bursztynu i pozyskiwanie stamtąd ok. 100 ton surowca rocznie. Jeśli się uda, łatwiej będzie zrealizować plan zwiększenia wydobycia surowca, jaki został zapisany w strategii rozwoju tamtejszej branży bursztynniczej. W ubiegłym roku wydobyto 280 ton i po raz pierwszy od lat wydobycie przewyższyło – o ponad 120 ton – eksport. Było to możliwe dzięki skutecznej, prowadzonej od ponad 2 lat walce z nielegalnymi kopaczami. Tegoroczne statystyki mogą już nie być tak dobre, bowiem ilość surowca bursztynowego zatrzymanego na granicy polsko-rosyjskiej świadczy niezbicie o wzroście przemytu w porównaniu z  ubiegłym rokiem. Oficjalne rosyjskie statystyki mówią też o 30-procentowym wzroście w dziedzinie produkcji wyrobów bursztynowych w Obwodzie Kaliningradzkim, choć tamtejsi bursztynnicy są innego zdania, twierdząc, że takich trudności w pozyskiwaniu bursztynu jeszcze nigdy nie doświadczyli. Napisali nawet list do prezydenta Putina, skarżąc się na władze kombinatu, który zamiast przekazać im obiecany bursztyn, sprzedaje go firmom moskiewskim niezwiązanym z tą branżą. Zoja Kostiaszowa wspomniała także o zarekwirowaniu przez funkcjonariuszy FSB ponad 60 ton surowego bursztynu należącego do przebywającego w gdańskim areszcie śledczym Wiktora Bogdana. Podobno został on przekazany do kombinatu i nie wiadomo, co się z nim stanie. Muzealnicy i twórcy rekonstrukcji bursztynowej komnaty z St. Petersburga mają nadzieję, że uda im się pozyskać z tego zasobu ok. 10 ton na dokończenie gabinetu Fryderyka I.

Co się dzieje w Ukrainie? Tam rząd prowadzi walkę z nielegalnymi kopaczami bursztynu i próbuje zapobiec wywozowi surowca zagranicę. Jak podała Elena Belichenko z Państwowego Centrum Gemmologicznego w Kijowie, proceder ten nasila się: w ostatnim czasie udaremniono kilka prób przemytu większych partii surowca, z czego największa to 1,6 tony. Na początku maja doszło nawet do strzelaniny między dwiema uzbrojonymi grupami nielegalnych kopaczy konkurujących o ten sam teren. Aby zapobiec dalszej eskalacji zdarzeń na tym tle, rząd obwodu rówieńskiego zainicjował zmianę prawa, polegającą m.in. na zalegalizowaniu wydobycia bursztynu na prywatnych terenach i zminimalizowania czynników korupcjogennych w procesie zagospodarowywania złóż. Obecnie zgodnie z obowiązującym prawem bursztyn jest własnością państwa a prawo do jego wydobycia i eksportu mają dwie firmy: Bursztyn Ukrainy (kopalnia w Klesowie) i Słoneczne Rzemiosło (Wołodymyrec Wschodni). Ukraińcy nie są zainteresowani eksportem większych ilości bursztynu, ponieważ zależy im na rozwijaniu produkcji na miejscu i tworzeniu miejsc pracy dla lokalnej społeczności, jak również budowaniu własnej marki bursztynu bazującej przede wszystkim na bursztynowych mozaikach. Taki cel ma Hałyna Symha, właścicielka kopalni Słoneczne Rzemiosło i marki Ambra Symha oraz pomysłodawczyni projektu promocyjnego Ukraiński Bursztynowy Świat. Od marca ub.r. wydobyła 1200 kg surowca, z czego niespełna 1000 zostało poddanych obróbce na miejscu, a na sprzedaż trafiły okazy kolekcjonerskie, które były również oferowane na tegorocznych targach Amberif w Gdańsku. Jak twierdzi, otrzymuje wiele propozycji sprzedania każdej ilości surowca, ale każdą odrzuca: „Nie jest sztuką wydobyć i sprzedać surowiec, sztuką jest dać ludziom pracę”.  


Polecamy:
Odkryto 29 ton bursztynu
Gdzie trafia rosyjski bursztyn?
Rośnie przemyt bursztynu z Rosji – rozmowa z Ryszardem Chudym
Reforma bursztynowa w Rosji