Bursztyn klarowany z łuskami

Na rynku bursztynu funkcjonuje wiele nazw określających zabiegi modyfikacji, jakim poddawane są kamienie bursztynowe. Wiele z nich to nazwy potoczne, nie zawsze zrozumiałe. Dlatego postanowiliśmy je uporządkować. 

Zacznijmy od tego, co rozumiemy pod pojęciem bursztyn naturalny (bałtycki, sukcynit): jest to bursztyn wytworzony przez naturę bez ingerencji człowieka, poddany jedynie szlifowaniu i polerowaniu. Podobnie jak i inne naturalne kamienie, również te bursztynowe są nierzadko poddawane zabiegom modyfikacji, które mogą mieć na celu:

poprawę barwy bursztynu (bez użycia żadnych dodatków). Jest to proces termiczny, a zmiany zachodzą jedynie na powierzchni bursztynu. Potocznie zbieg ten nazywany jest także wygrzewaniem bursztynu. W latach 70. XX w. , zanim zastosowano autoklawy, bardzo popularne było wygrzewanie bursztynowych kamieni w prodiżach kuchennych. Często bursztyn zasypywano piaskiem dla utrzymania równej temperatury wygrzewanych kawałków;

- zmianę stopnia przezroczystości – zabieg popularnie zwany klarowaniem bursztynu. Odbywa się obecnie w autoklawach pod wpływem wysokiej temperatury i ciśnienia (HTHP);

- uzyskanie określonego kształtu przy jednoczesnej poprawie barwy i przezroczystości bursztynu: z jednej bryłki o nieregularnym kształcie uzyskuje się pożądany kształt. Ten proces to kształtowanie bursztynu i zachodzi pod wpływem wysokiej temperatury i ciśnienia (HTHP);

- scalenie drobnych frakcji bursztynu do jednej większej formy pod wpływem temperatury i ciśnienia (HPHT), bez dodawania barwników ani innych spoiw. Zabieg ten nazywany jest  prasowaniem bursztynu, a otrzymany wyrób zwany jest bursztynem rekonstruowanym lub prasowanym.

Często używane są potoczne określenia dotyczące tego samego procesu:

- prażony, grzany, łuskowany, pieczony, wygrzewany, autoklaw (-owany): dotyczą tego samego procesu, którego celem jest zmiana stopnia przezroczystości i barwy kamienia bursztynowego .
- formowany, kształtowany – modyfikacja mająca na celu uzyskanie kamienia o żądanych wymiarach z nieforemnej bryłki;
- prasowany, press –  oznaczają proces łączenia wielu kawałków drobnego bursztynu w jedną bryłkę o większych rozmiarach.

Informacja o zastosowanych zabiegach modyfikacji mających na celu poprawę walorów zewnętrznych bursztynu powinna znajdować się w opisie kamieni bursztynowych dostępnych w handlu. Obowiązek ten spoczywa na wytwórcach biżuterii – trudno bowiem oczekiwać od handlowców wiarygodnego opisu, jeśli nie uzyskają go od wytwórcy. Kupujący zaś nie powinni bać się zdawać sprzedawcom pytania.