Kopia naszyjnika księznej Sybilli według pierwowzoru prezentowana na targach Amberif w Gdańsku

Marta Włodarska, młoda projektantka z Katowic, na tegorocznych targach Amberif zaprezentowała replikę naszyjnika księżnej brzeskiej Sybilli Doroty według wzoru obiektu wpisanego od 40 lat w inwentarz  Muzeum Zamkowego w Malborku. Okazało się jednak, że nie jest to oryginalny wzór datowany na 1610 rok.

„Na targach pokazałam odtworzenie własnoręcznie wykonanego naszyjnika ze zbiorów malborskiego muzeum, choć już od roku mam przekonanie, że nie jest to oryginał” – powiedziała Marta Włodarska. I dodała: „W bibliotece Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie znalazłam w książce Alfreda Rohde z 1937 r. jedyne zdjęcie tego naszyjnika oraz jego opis, ku mojemu zaskoczeniu, już na pierwszy rzut oka wygląda on zupełnie inaczej niż ten z Malborka”. Cytowana książka to „Bursztyn – niemiecki materiał. Artystyczna obróbka od średniowiecza po XVIII wiek” autorstwa Alfreda Rohde, dyrektora Muzeum Zamkowego w Królewcu przed drugą wojną światową. Przedstawiony w niej naszyjnik księżnej Sybilli Doroty znajdował się w tamtym czasie – czyli w latach 30. XX wieku – w zbiorach Śląskiego Muzeum Sztuki Stosowanej i Starożytnej we Wrocławiu. „Na obecnym etapie prac zakładam, że to właśnie w tej książce znajduje się zdjęcie oryginału” – mówi projektantka. Oba egzemplarze znacznie się od siebie różnią – paciorki mają nie tylko inny kształt (nieregularny owal – regularne kule), ale także wymiary (różnica w średnicy największego korala 1cm), są też inaczej oszlifowane.

Marta Włodarska zaprezentowała w Gdańsku replikę naszyjnika znajdującego się w Muzeum w Malborku. „Prace nad odtworzeniem naszyjnika rozpoczęłam  1,5 roku wcześniej. Miałam już zakupiony bursztyn, który odpowiednio oszlifowałam  pod wykonanie faset, zgodnie z tym, co obejrzałam w Malborku” – wyjaśnia. Choć to tylko kopia, i tak wzbudziła ona duże zainteresowanie połączone nawet z kilkoma ofertami kupna. Teraz jednak projektantka postanowiła wykonać kolejną replikę według wzoru  przedstawionego w książce Alfreda Rohde, by na targach Złoto Srebro Czas w Warszawie w październiku  pokazać różnice i zaprezentować obie kolie – tę malborską, i tę z książki Alfreda Rohde.

Z prośbą o wykonanie repliki naszyjnika bursztynowego księżnej Sybilli zwróciło się do Marty Włodarskiej w 2009 roku Muzeum Piastów Śląskich w Brzegu, które w 2012 r. obchodzi rocznicę 700-lecia utworzenia Księstwa Brzeskiego. Naszyjnik ma być uzupełnieniem odtwarzanego z tej okazji pełnego stroju księżnej wraz z przedmiotami znalezionymi w jej sarkofagu: obuwiem, srebrnym pasem i złotą biżuterią.

„Wcześniej rzeczywiście literatura podawała, że naszyjnik bursztynowy znajdujący się w zbiorach malborskich należał do księżnej Sybilli. Od listopada ubiegłego roku, czyli od momentu nowej aranżacji kolekcji bursztynowej naszego muzeum, naszyjnik ten jest prezentowany wraz ze zdjęciem z książki Alfreda Rohde i podpisem: Fragment kolii – 10 paciorów, Gdańsk, XVII w. (?). Z mojej wiedzy wynika, że takich kolii było w tamtym czasie wiele, więc tak naprawdę trudno będzie jednoznacznie ustalić, czy dany naszyjnik lub jego fragmenty należały właśnie do księżnej Sybilli. Z całą pewnością jednak nasze paciorki nie są tożsame z kolia, którą reprodukował w 1937 roku Alfred Rohde.” – wyjaśniła dr Anna Sobecka, opiekun kolekcji bursztynu Muzeum Zamkowego w Malborku.